Pierre (Peter) Ubachs

  Algemene notities:

Peter was een welgesteld man, hij bezat in zijn woonplaats Schinveld veel landerijen, o.a. "op de Steenakker", "op de Kling" en in de Trichterskoul, maar het bracht hem geen geluk. Wegens schulden is hij gedwongen land en een huis te verkopen. In 1717 wordt hij veroordeeld wegens belediging van de keurmeester, die in zijn herberg het bier kwam keuren. In 1723 staat hij terecht om zich te verantwoorden voor het ontduiken van hand- en span- diensten ten behoeve van de Oostenrijkse regering, die vanaf 1714 tot de komst van de Fransen in 1794 over Schinveld en omgeving de souvereiniteit bezat. Hem was samen met drie andere dorpsgenoten opgedragen met hun paarden in Gulpen te verschijnen om de Gouverneur der Nederlanden, die misschien op terugreis was van Wenen naar de hoofdstad Brussel te begeleiden. De gevorderde paarden moesten in elk geval dienen als voorspan voor de karossen van de Gouverneur op weg naar Luik. Nadat de Schinveldenaren Zijne Exelentie tot die stad vergezeld hadden, waren zij er midden in de nacht vandoor gegaan. Voor dat plichtsverzuim werden ze gegrepen en veroordeeld tot een boete van 5 Goudgulden en de betaling van de proceskosten. Een jaar later, op 20-10-1724 maakt Cornelia Dounen, zijn eerste echtgenote, haar testament. Zij is bezorgd dat haar man de goederen, die zij in het huwelijk heeft ingebracht, verbrassen zal. Daarom wordt manlief door haar uitdrukkelijk van de erfenis uitgesloten. In 1727 wordt Peter beboet wegens medeplichtigheid aan mishandeling van een dorpsgenoot "op de Plats". Op 30-09-1737 komt zijn handtekening voor op een acte in verband met een geldlening, die Schinveld moet aangaan om een door het Oostenrijkse leger opgelegde vordering te kunnen betalen. In 1739 belandt Peter in de kerker van het Kasteel van Amstenrade op verdenking van medeplichtigheid bij inbraken en diefstallen, maar door gebrek aan bewijs wordt hij ook weer vrijgelaten. Uit een rekening van de gevangenbewaker van het kasteel weten we hoelang de verdachte gevangen gezeten heeft. De rekening vertelt; "Aen Peter U. van Schinveld door order van den Heere Drossard om Deszelfs Impotentheyt daegelijcks gegeven de portie van mijn tafel. Welcken heeft geseten van 29 Aug. tot de 3e December 1739, maeckende ses en negentigh daegen". Vier jaar later wordt de man opnieuw gegrepen en in Amstenrade gevengen gezet. Deze keer brengt hij het er niet levend vanaf. Het overlijdingsbericht van Pastoor Daemen van Schinveld vermeldt, dat Peter 05-12-1743 te Amsterraed overleden is, en begraven is "na alleen het sacrament van de Biecht" ontvangen te hebben. Door het ontbreken van voldoende sacramenten in Amstenrade door de exegese, kreeg de veroordeelde weliswaar gelegenheid om te biechten, maar de andere sacramenten der stervende mocht hij niet ontvangen. Na op de pijnbank medeplichtigheid bekend te hebben aan diefstallen in de pastorieen van Schaesberg en Marienberg, aan moord bij de Beukeboom te Limbricht, aan kerkdiefstallen te Ubach, Eygelshoven, Schaesberg, Amstenrade, Spaubeek, Nieuwstadt en Marienberg, en tenslotte aan diefstallen bij Reynders te Brunssum en bij Drossart Duyckers te Raath-Bingelrade, Wordt hij samen met Johan J., "de tamboer van Schinveld", "in het veld van Treebeek" (het Marebosch) opgehangen. Later zullen de nabestaanden de kosten van het proces gepresenteerd krijgen. Omdat de rekening van de gevangenbewaker bewaard is gebleven, zijn we gedetailleerd van die kosten op de hoogte; "Ten daege van d'Executie aen de gedetineerden gegeven twee potten warmen wijn f. 2,-. Item aen den gerichtsbode voor het smeren der gekwetste ledematen van de gefolterde criminelen twee potten brandewijn a 13 stuiver den pot f. 2,- en 6 stuiver. Item voor het executeren der creminelen geleverd 300 schansen a 10 gulden de honderd f. 30,-. Item aen den scherprechter (=beul) geleverd 18 3/4 potten wijn f. 18,-. Item aen de Heren pastoors en andere priesters die de criminelen bijgestaan hebben 16 potten wijn f. 16,-." De eerder vermelde publicatie van het Nederlands Patriciaat, die niets vermeldt van Peter's zwarte ziel, schrijft dat de man in Schinveld begraven is. Die berichtgeving sluit aan wat pastoor Daemen in het boven geciteerde overlijdensbericht heeft vastgesteld. Volgens de rekening van de gevangenbewaarder moeten we echter aannemen, dat de terechtgestelden na de executie ter plaatse gecremeerd zijn, want daarvoor waren 300 schansen geleverd.
Behalve een zwarte ziel had Peter Ubachs ook een zwart uiterlijk, "der Peter uit Schinveld" was een "kerel" met bruin smerig haar, gekleed in een asgrauwe, linnen jas.
Zes jaar na deze gebeurtenis maakt koster Arnold Buysers van Schinveld in 1749 vier verkoopcontracten op voor de ergenamen van Peter, die genoodzaakt zijn om land te verkopen, omdat zij-zoals overigens gebruikelijk "de kosten van het proces tegen hun vader betalen moeten".

  Vermeldingswaardige gegevens

• Beroep: Herbergier, Landbouwer.

• Getuige(n): bij aangifte overlijden, 5 Dec 1743, Amstenrade, Limburg, Nederland. Johan Ubachs (zoon) en Bartholomeus Strökens (schoonzoon)

Pierre trouwde met Cornelia Dounen, dochter van Henrici Dounen en Maria Penners, op 3 Jun 1704 in Brunssum, Limburg, Nederland. (Cornelia Dounen werd geboren vóór 23 Mrt 1679 in Brunssum, Limburg, Nederland, gedoopt op 23 Mrt 1679 in Brunssum, Limburg, Nederland en overleed op 29 Sep 1723 in Schinveld, Limburg, Nederland.)

  Vermeldingswaardige huwelijksgegevens

• Getuige(n): bij het huwelijk, 3 Jun 1704, Brunssum, Limburg, Nederland. Elisabetha Wijnen, Petro Wolters en Cornelia Doenen

Pierre trouwde vervolgens met Gertrude Jans op 3 Jun 1704 in Brunssum, Limburg, Nederland. (Gertrude Jans overleden op 27 Okt 1724 in Schinveld, Limburg, Nederland.)

  Vermeldingswaardige huwelijksgegevens

• Getuige(n): bij het huwelijk, 29 Sep 1723, Schinveld, Limburg, Nederland. Antonius Theunissen en Gertrudis Debets